دکتر پورمازار جراح و متخصص عمل لازک چشم ،لیزیک،بلفاروپلاستی

درمان نابینایان توسط تحریک عصب بینایی

چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر گونه آسیب به هریک از این قسمت ها ممکن است منجر به کم بینایی یا نابینایی شود. امروزه از روش ها و تکنیک های نوینی همچون تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان استفاده می شود. ما در این مقاله قصد داریم توضیحاتی را هر چند به صورت مختصر اما مفید درباره موضوع تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایی در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم.

اجزای تشکیل دهنده چشم انسان

چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر یک از این 30 قسمت کره چشم به ترتیب بر اساس تصویر شامل موارد مطرح شده در زیر است:

اجزای چشم

1- زجاجیه، ۲- حاشیه دندانه‌دار،۳-ماهیچه مژکی، ۴- گردالک‌های مژگانی، ۵- مجرای اشک، ۶- مردمک، ۷- اتاق جلویی، ۸- قرنیه، ۹- عنبیه، ۱۰-عدسی بیرونی، ۱۱- عدسی درونی، ۱۲- زوائد مژگانی، ۱۳- ملتحمه، ۱۴- ماهیچه مایل زیرین، ۱۵-ماهیچه راست زیرین، ۱۶-ماهیچه راست میانی،۱۷- شبکیه، ۱۸- صفحه بینایی، ۱۹- سخت‌شامه، ۲۰- سرخرگ مرکزی شبکیه، ۲۱- سیاهرگ مرکزی شبکیه، ۲۲- عصب بینایی، ۲۳-سیاهرگ حلقوی، ۲۴-غلاف پیازی، ۲۵- لکه زرد، ۲۶-گودی مرکزی، ۲۷- صلبیه، ۲۸- مشیمیه، ۲۹ - ماهیچه راست بالایی، ۳۰ -شبکیه

منظور از عصب بینایی (Optic nerve) چشم چیست؟

دومین بخش از سیستم اعصاب مغزی انسان را عصب بینایی تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، گانگلیون موجود در لایه هشتم (شبکیه) دارای جسم های سلولی استوانه ای و مخروطی شکلی هستند که آکسون موجود در هر یک از آن ها باعث ایجاد عصب بینایی یا عصب اپتیک در لایه نهم شبکیه چشم خواهد شد. یک عصب بینایی چشم تقریبا از حدود یک میلیون آکسون تشکیل شده است.

عوارض آسیب عصب بینایی

بسیاری از افراد در سرتاسر جهان که تعداد آن ها شاید به حدود 39 میلیون نفر برسد به دلایل مختلف همچون ژنتیک، جدا شدن شبکیه، گلوکوم، تروما، سکته مغزی، آب مروارید، التهاب یا عفونت و … به بیماری ها چشمی و نابینایی مبتلا شده اند. در همین راستا می توان گفت نئوریت یا التهاب در عصب بینایی از جمله آسیب های عمده ای است که به چشم انسان وارد می شود و دوره درمان و بهبود آن در اکثر بیماران حدود 6 هفته به طول می انجامد. تاکنون هیچ روش قطعی برای درمان نابینایان وجود نداشته اما پزشکان این حوزه در تلاش هستند تا با کمک دانش و تکنولوژی های نوین، روشی را برای درمان نابینیان موقت پیدا کنند. یکی از روش هایی که امروزه مورد استقبال بسیاری از کشورها قرار گرفته است درمان نابینایان با تحریک سیستم عصب بینایی چشم آن ها است.

تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان

امروزه بسیاری از پژوهشگران به دنبال یافتن روش ها و تکنیک های نوین برای درمان نابینایی انسان ها هستند و بر اساس تحقیقات دانشمندان در “موسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان” (EPFL )” سوئیس می توان در حال حاضر از روش های جدیدی همچون تحریک عصب بینایی چشم با ارائه سیگنال‌های بصری برای درمان نابینایان استفاده کرد. همچنین با توسعه دانش و فناوری های نوین، موسسه ای دیگر در ایتالیا نیز به نام “Scuola Superiore Sant’Anna” درصدد درمان نابینایان تحقیقات و آزمایشاتی را روی چشم خرگوش انجام داده اند که به وسیله آن امکان دور زدن مردمک چشم و ارسال پیام به مغز برای مشاهده اجسام به صورت تقریبی میسر شده است. در واقع این کار آن ها برای درمان نابینایی با استفاده از نوع جدیدی از الکترود درون عصب به نام” OpticSELINE” برای تحریک سیستم عصب بینایی آن ها امکان پذیر است. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید نتایج حاصل از تحقیقات آنها را در مجله “Nature Biomedical Engineering” ایتالیا مطالعه کنید.

تحریک عصب بینایی

امروزه تحریک سیستم عصب بینایی چشم برای درمان نابینایان یکی از چندین راهکار با ارزشی است که به وسیله آن دستگاه عصبی برای ترمیم عملکرد حسی و حرکتی خود تحریک شده و تمام تلاشش را برای مشاهده دنیای اطراف خواهد کرد.

شیوه های تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان

یکی از شیوه های آزمایش شده برای تحریک عصب بینایی چشم نابینایان تولید فسفن بدون مشاهده مستقیم نور توسط فرد است. در واقع فسفن باعث می شود که لکه ها سفید رنگی به شکل نور در میدان بینایی چشم فرد نابینا احساس شود. این فسفن ها را می توان به وسیله تحریکات مکانیکی، الکتریکی یا مغناطیسی رتین یا قشر بینایی مغز و یا ازبین بردن سلول‌های شبکه بینایی چشم فرد تولید کرد. نکته قابل توجه که بسیار مهم است، این است که استفاده از این شیوه تنها به دست جراح چشم پزشک امکان پذیر می باشد.
یکی دیگر از روش های تحریک عصب بینایی چشم نابینایان که هنوز مراحل مقدماتی خود را پشت سر می گذراند؛ استفاده از 12 الکترود عصب (Optic SELINE) سفت و سختی بوده که با ارسال جریان الکتریکی از طریق این الکترود ها به عصب بینایی چشم، می توان سگینال های فرستاده شده به مغز را برای فعالیت در قشر بینایی اندازه گیری کرد تا در نهایت تاثیر این الکترودها را بر روی درمان نابینایان سنجید.

آیا هزینه جراحی لیزیک گران است؟

شما می خواهید بدون استفاده از عینک و لنزهای تماسی به وضوح ببینید، ولیکن هنگامی که پای حساب و کتاب می نشینید و ارقام را جمع می کنید تصور می کنید که نمی توانید هزینه ها را متحمل شوید!
درست است که جراحی چشم عموماً می تواند هزینه زیادی را در برگیرد، اما بهتر است که شما این اعداد را با هزینه ای به صورت سالانه برای عینک و لنز ها و موارد مرتبط با آنها می پردازید، مقایسه نمایید. آنگاه متوجه می شوید که قیمت جراحی چند برابر کمتر از دیگر روش هاست که در حال حاضر مشغول به استفاده از آنها هستید و می تواند با استفاده از عمل جراحی باقی پول خود را پس انداز نمایید.

لیزیک چقدر هزینه دارد؟

لیزیک یکی از انواع جراحی های چشم است که در آن از تجهیزات تخصصی و گران قیمتی برای اندازه گیری و برش های دقیق و حساس استفاده می کنند. در نظر داشته باشید که قبل از شروع جراحی به بیهوشی نیاز دارید و پس از آن جهت بهبودی چشم هایتان به قطره و داروهای مختلف احتیاج دارید که تمام این موارد هزینه بر هستند.
هزینه پایه ای که برای جراحی لیزیک نیاز دارید حدود 2200 دلار می باشد. چنانچه در نظر دارید از روش های پیشرفته تر جراحی استفاده نمایید، به طبع باید به فکر هزینه بیشتری برای پرداخت باشید.

در شرایط ذیل هزینه های شما ممکن است دسخوش تغییراتی شود:

• تخصص پزشک شما، پزشکان با توجه به میزان تخصص و محبوبیتشان دستمزد متفاوتی دارند.
• موقعیت مکانی شما، هزینه های جراحی در یک شهر با شهرهای دیگر متفاوت است.
• مراقبت های بعد از جراحی: ممکن است که شما نیاز به مراقبت بعد از جراحی همانند عمل ترمیمی داشته باشید و باید هزینه آن را نیز پرداخت کنید.
برخی از کلینیک ها ممکن است به مناسبت های مختلف و یا ایام ویژه ای از سال را تخفیف هایی داشته باشند که این برای شما منفعت دارد و می توانید پول خود را پس انداز نمایید.

هزینه عینک و لنزهای تماسی چقدر است؟

همانطور که گفته شد برای جراحی لیزیک چشم حدودا 2200 دلار لازم است، این در حالی است که به ندرت ممکن است بیتر از این مقدار باید پرداخت نمایید. ولیکن عینک یا لنز هزینه ای بیشتر از آنچه فکرش را بکنید را در برمی گیرد.
به گفته کارشناسان، حداقل ترین هزینه برای فریم عینک حدود 500 دلار می باشد، حال لنز و شیشه عینک را هم باید به آن اضافه کرد.
حال همین لنز عینک و یا لنزهای تماسی نیز می توانند بنابر دارا بودن مواردی، تغییرات هزینه داشته باشد!
• چنانچه نزدیک بینی داشته باشید، پزشک متخصص ممکن است تصمیم به فشرده سازی لنز شما داشته باشد که در این حالت برای شما راحتتر و سبک تر خواهد شد.
• ممکن است که روکش بیرونی عدسی عینک شما موادی اسپری کنند تا از چشمانتان در برابر تابش اشعه خورشید محافظت کند و همچنین مانع از خراشیدگی روی لنز می نماید.
• چنانچه چشمانتان دارای دوربینی و نزدیک بینی همزمان است، می توانند از لنزهای دوکانونی برایتان استفاده کنند.
تجویز عینک برای دوسال انجام می شود، در واقع خوش بینانه ترین حالت ممکن این است که از یک عینک تنها می توانید 2 سال استفاده کنید. این در حالی است که نمره چشم شما ثابت بماند. با هربار تغییر در نمره چشم شما می بایست از عینک جدید با لنز جدید استفاده کنید. چنانچه صورتحساب شما هربار 800 دلار و با حتی بیشتر شود، می تواند هزینه بسیار زیادی را برای شما رقم بزند.

لنزهای تماسی حتی از عینک گرانتر هستند. به عنوان مثال، یک جعبه لنز تماسی حدود 26 دلار است، برای هر چشم یک جعبه نیاز دارید و دوره استفاده از آنها 3 ماه می باشد. علاوه بر لنزهای تماسی به موارد مرتبطی نیاز دارید که در نگهداری آنها به شما کمک خواهند کرد. این موارد عبارتند از:

• هر زمان که لنز جدید دریافت می کنید، باید آنها را دور بیاندازید و تعویض نمایید. همچنین در صورت گم کردن و یا آسیب به لنزهایتان، باید لنز جدیدی تهیه کرده و جایگزین قبلی نمایید.
• هربار که لنزهایتان را از چشم بیرون می آورید، باید با محلول های خاص که برای آنها تعبیه شده اند، لنزهایتان را شستشو دهید تا باکتری و میکروب هایی که روی آنها جمع شده اند از بین برود.
• پس از خارج کردن لنز ها و شستشوی آنها، برای نگهداری می بایست از محلول های نگهدارنده ویژه آنها استفاده نمایید. به این صورت که لنز در مایع شناور باشد.
• هنگامی که بر اثر استفاده از لنزهای تماسی در چشمتان احساس خشکی و خستگی کردید، باید از قطره های اشک مصنوعی ویژه استفاده کنند.
تمامی این محلول ها و پاک کننده ها در طول ماه به یک صورتحساب بزرگ و سنگین تبدیل می شود. چنانچه از ذهن شما عبور کند که می توانید از آب به جای محلول استفاده کرده و یا مدت استفاده از لنز را افزایش داده و یا استفاده نکردن از تمامی موارد لازم برای لنزها، بهتر است بدانید که در صورت عدم استفاده به موقع و میزان لازم از موارد ذکر شده، چشم شما مبتلا به عفونت می شود و این امر یعنی مراجعه به متخصص چشم و درمان و هزینه های به نسبت بیشتر.
بهتر است ثروت خود را پس انداز کنید!
این شعاری است که بسیاری از پزشکان برای جراحی لیزیک و لازک چشم می دهند. معنی چنین شعاری این است که با یکبار جراحی و پرداخت هزینه آن، دیگر نیازی به هزینه های جانبی در طول چند ماه ندارید. چرا که هر چند ماه یکبار دیگر نیازی به خرید عینک و لنز جدید و داروهای سنگین و گران قیمت ندارید. برای بسیاری از افراد که به این گونه به جراحی و استفاده از لنز و عینک فکر نکرده بودند، این روش اقدام مالی هوشمندانه ایست که می توان گفت جراحی لیزیک چشم هزینه کمی را دربرمی گیرد.

در چند دهه اخیر جراحی های زیبایی رونق چشمگیری پیدا کرده است. به این صورت که هر کجا را که نگاه می کنید، مطب و یا کلینیک زیبایی به چشم می خورد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و علم نتایج جراحی ها به ندرت چیزی می شود که انتظار نمی رود، ولیکن با این وجود ممکن است در برخی عمل های پلاستیک و زیبایی احتمال زیان و خطر وجود داشته باشد، این در حالی است که تعدادی از عمل های زیبایی به دلیل زیاد بودن و همگانی شدن آنها، احتمال بروز مشکل و خطر به حداقل ترین میزان خود رسیده است. همواره جراحی های پزشکی انجام می شده است، ولیکن در چندین سال اخیر عمل های زیبایی طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است. حتی می توان گفت جراحی هایی همانند عمل چشم که به اصطلاح زیبایی نیستند اما برای زیبایی بیشتر و برای رهایی از لنز طبی و عینک، طرفداران بسیاری پیدا کرده است. امروزه عمل های زیبایی طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده است و دیگر محدود به سن های بالا نیستند. جوان ها و حتی نوجوان ها هنگامی که در ظاهر خود با مشکلی مواجه می شوند نیز با مراجعه به کلینیک های زیبایی به دنبال رفع مشکلات خود هستند. باید در نظر داشت که در سنین پایین دکترها چنانچه تشخیص دهند مشکل حاد است و حتماً نیاز به عمل دارند، دست به کار می شوند. هر کس به نحوی بنا به سلیقه خود و برای رفع مشکلات ظاهری خود دست به عمل های جراحی متعددی می زند. در بین عمل های زیبایی بسیار زیاد، چند مورد هستند که بیشتری تعداد عمل بین مردم را به خود اختصاص داده است. امروز باهم به بررسی 3 مورد از عمل جراحی های پر طرفدار و رکورد دار می پردازیم.
امروز با هم چند مورد از برجسته ترین جراحی های چند دهه اخیر که احتمال بروز مشکل و زیان و خطر در آنها تقریباً وجود ندارد و بسیار طرفدار دارند را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
کاشت موی سر
ریزش مو بسیار شدید و نیز تعداد افرادی که در مطب های متخصصان پوست و مو، به دنبال راه حلی برای داشتن موهای پرپشت و قطع ریزش مو و نیز راهی برای رویش مجدد موهایشان هستند، در این اواخر بازار کاشت موی طبیعی را بسیار داغ کرده است. در حال حاضر تنها راه ترمیم و درمان موهای از دست رفته به دلایل مختلف همانند بیماری های ارثی، سوانح، استفاده از برخی داروها و یا حتی کمبود آهن، فسفر، کلسیم و روی، به کارگیری پیوند موی طبیعی می باشد که پیوند در نقاط مختلف بدن از جمله سر، ابرو، ریش، سبیل، مژه و نیز نواحی اسکار قابل انجام است. با توجه به دلایلی که بیان شد، در موارد اندکی از آنها که ریزش مو در حد خفیف باشد، می توان به پزشک متخصص رویش آن را از سر گرفت و با در پیش گرفتن یک رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهایی که متخصص آنها را تجویز می کند به رشد مجدد موهای از دست رفته کمک کرد. برگشت مجدد مو فقط در مواردی که دلیل آن، کمبود و فقر برخی عناصر موجود در بدن باشد، ممکن است. هنگامی که فرد به علت سوانح و یا ژنتیکی به طاسی و یا ریزش شدید مو مبتلا می شود، جهت رویش مجدد موها، راهی به غیر از کاشت مو ندارد.

جراحی زیبایی بینی
جراحی بینی یکی از رایج ترین و شایع ترین جراحی های پلاستیک و زیبایی میان زنان و مردان ایرانی محسوب می شود که اگر چه با هدف زیبایی و داشتن ظاهری متناسب میان مردم باب شده ،اما در صورتی که این جراحی با همراهی و مشاوره یک جراح و پزشک متبحر و با تجربه انجام شود، می تواند بسیاری از عارضه ها و اختلالات موجود در بینی از قبیل قوز بینی، افتادگی نوک بینی و یا زاویه دار شدن آن، بزرگ بودن حفره های بینی و دیگر اختلال های شایع بینی را برطرف کند. بنابراین اگر تصمیم دارید بینی خود را جراحی کنید و تغییری اساسی در ظاهر خود به وجودآورید، پیشنهاد می کنیم پیش از هر اقدامی توصیه های زیر را جدی بگیرید. عمل زیبایی بینی یکی از رکورد دارهای جراحی های زیبایی به شمار می رود و سالانه بیشترین تعداد عمل را ثبت می کند.

عمل جراحی لیزیک چشم
عیوب انکساری به زمانی گفته می شود که چشم فرد قادر به شکستن نور و انتقال آن به محیط های شفاف قرنیه و عدسی بر روی پرده حساس به نور شبکه که این قسمت در قسمت خلفی چشم قرار دارد متمرکز نشود به همین دلیل تصویر ایجاد شده به شکل تار و نامفهوم می باشد . همانگونه که از نام آن پیداست عیوب انکساری به عنوان بیماری در نظر گرفته نمی شود و فقط بخشی از اختلالات چشمی ست .جراحی لیزیک و لازک چشم، به دلیل رفع عیوب انکساری چشم و دید بهتر و بدون واسطه، بیشترین آمار جراحی در چند سال اخیر را به خود اختصاص داده است.

عمل زیبایی کاشت ابرو
امروزه محبوبیت کاشت ابرو در سطح جهان، بخصوص نزد خانم ها در حال افزایش است و با وجود معضل ریزش ابرو که بدلایل متعددی مانند تغذیه نامناسب، بیماری های پوستی، استرس ، شیمی درمانی و غیره بوجود می آید، بسیاری از مردم می خواهند که موهای این ناحیه از صورت خود را ترمیم کنند چرا که داشتن ابروهای زیبا علاوه بر زیباتر نشان دادن چهره فرد می تواند موجب تقویت اعتماد به نفس وی بخصوص در خانمها شود. از این رو بسیاری از افراد جهت درمان ابرو، کاشت ابرو و یا پرپشت کردن ابرو به کلینیک کاشت ابرو مراجعه می کنند. ما در کلینیک، روش کاشت ابرو FUE  را با استفاده از بهترین تیم پزشکی،  تجهیزات درجه یک و مدرن، تجربیات بلند مدت خود و همچنین جدیدترین فن آوری های این علم عرضه می کنیم. از طرف دیگر در سال های اخیر در کنار افزایش تمایل به عمل های زیبایی مانند کاشت ابروی طبیعی و یا پیوند و ترمیم ابرو ، شاهد افزایش تمایل به داشتن ابروهای بزرگ و نسبتا پرپشت نزد زنان و حتی مردان نیز بوده و طبیعتا این امر موجب افزایش مراجعه افرادی که علاقه مند به جراحی های کاشت ابرو و مژه هستند شده است.

جراحی شکم
به عمل جراحی برداشتن پوست و چربی اضافی شکم اصطلاحا آبدومینو پلاستی گفته می شود و طی جراحی شکم با لیزر که امروزه زیاد استفاده می شود، پوست و چربی اضافی زیر ناف برداشته شده و عضلات جدار شکم نیز محکم می شود.
این عمل به طور شگفت انگیزی ظاهر شکم را بهبود می بخشد، اما یک برش محل عمل در سراسر زیر شکم بجا می گذارد که البته توسط لباس زیر کاملا پوشانده می شود.سالانه هزاران عمل آبدومینوپلاستی در ایران صورت می گیرد. چنانچه این عمل توسط جراح فوق تخصص پلاستیک انجام پذیرد، نتایج عمدتا مثبت و رضایتبخش خواهد بود. در غیر این صورت همیشه احتمال بروز عوارض وجود دارد. عمل زیبایی و کوچک کردن شکم، جزو جراحی های کم خطر ولی موثر محسوب می شود و می توان با رسیدگی و مراقبت سال های طولانی از کوچک بودن شکم نهایت لذت را برد.

عمل جراحی زیبایی پلک یا بلفاروپلاستی
جراحی زیبایی پلک که شامل جراحی پلک بالا، جراحی زیبایی پلک پایین و جراحی پلک افتاده می باشد و هر کدام شامل هزینه های متفاوتی می باشد. در عمل جراحی پلک چشم بالا برش درست بر روی چین طبیعی پلک داده می شود، احتمال اینکه بعد از عمل جراحی بلفاروپلاستی چشم اثری از برش بر روی پلک ها بماند کم است، در این نوع عمل بعد از برداشتن پوست در صورتی که کیسه های چربی زیر آن وجود داشته باشد و محل برش با نخ بسیار نازک دوخته می شود و یا جراحی پلک با لیزر انجام می شود. در عمل جراحی پلک چشم پایین در صورتی که میزان پف پلک پایین و میزان بیرون زدگی چربی های آن زیاد باشد محل برش را دقیقا زیر خط مژه ها خواهد بود. در این حالت علاوه بر اینکه چربی ها خارج می شود و پوست اضافی پلک چیده میشود اما اگر میزان چربی ایجاد شده در پلک پایین کمتر باشد و میزان پوست پلک معمولی باشد می توان چربی های ایجاد شده را از طریق برشی که در سطح داخلی پلک ایجاد می شود خارج کرد . از مزایای این نوع جراحی می توان به این مرور اشاره کرد که بر روی پوست هیچ برشی داده نمی شود و ضمنا ترمیم و بهبودی آن سریعتر انجام می شود.

دلایل و درمان چشم های خشک و آسیب پذیر
نگهداری و مراقبت از چشم‌ ها به ویژه چشم های خشک و آسیب پذیر یکی از اصول بسیار مهم در علم چشم پزشکی به شمار می‌ آید. مراقبت از چشم‌ ها معطوف به برخی از باید‌ها و نباید‌ها است و رعایت این عوامل می‌ تواند سلامت چشمان شما را تضمین نموده و از بروز بسیاری از مشکلات و بیماری‌ های ناشی از خشکی چشم پیشگیری نماید.

خشکی چشم چیست؟
خشکی چشم به حالتی گفته می‌ شود که در آن اشک تولید شده در چشم ناکافی باشد و یا کیفیت لازم جهت مرطوب نمودن چشم‌ ها را ندارد. این عارضه یک حالت بسیار نا‌مطلوب است که در آن چشم‌ ها به شدت دچار سوزش و خارش شده و در برخی موارد احساسی مشابه با قرار گرفتن در کنار دود آتش، در افراد ایجاد می‌ گردد. معمولا حالت‌ های ایجاد شده به دنبال خشکی خفیف تا شدید چشم‌ ها پس از نگاه کردن طولانی مدت به صفحه لب‌ تاپ، کامپیوتر، تلویزیون و قرار گرفتن در محیط‌ های مرطوب، دودی و آلوده تشدید می‌ گردد.

چشم های خشک

علائم چشم های خشک
احساس خشکی، سوزش و فرو رفتن جسمی تیز و یا شکستن مژه در چشم‌ ها

خارش شدید در چشم‌ ها به ویژه گوشه و پلک‌ های پایینی

تمایل به بستن چشم‌ ها در نور شدید به ویژه شب‌ ها (حساسیت به نور)

ناتوانی در رانندگی شب

سرخی و قرمزی چشم‌ ها (خون افتادگی در چشم)

واکنش شدید چشم‌ ها به قرار دادن لنز

احساس خیسی و آبریزش از گوشه‌ های چشم

در موارد شدید احساس درد و ناراحتی شدید در چشم‌ ها
دلایل خشکی چشم
وجود برخی از مشکلات زمینه‌ ای مانند اختلالات تیروئیدی از جمله پر‌کاری تیروئید که منجر به اگزوفتالمی شده و ریسک خشکی چشم را افزایش می‌ دهد. دیابت، فشار خون، لوپوس اریتماتوز و بیماری‌ های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید از جمله دلایل ایجاد کننده خشکی چشم‌ ها هستند.

کمبود ویتامین A و بتاکاروتن

مصرف برخی از دارو‌ها مانند دارو‌های پیشگیری از بارداری، دارو‌های ضد‌افسردگی و دارو‌های ضد‌حساسیت ایجاد چشم های خشک در افراد می کند

افزایش سن یکی از مهمترین دلایل ایجاد چشم‌ های خشک و آسیب ‌پذیر است، پس از 40 سالگی ریسک ابتلا به خشکی چشم به شدت خواهد یافت.

خشکی چشم

عوارض چشم های خشک
ایجاد غفونت‌ های چشمی: کاهش ترشح اشک و یا تولید اشک بدون کیفیت ریسک ابتلا به عفونت‌ های قارچی و باکتریایی چشم را افزایش داده و بخش‌ های مختلف چشم را مستعد عفونت‌ های خفیف تا شدید می‌ نماید.
آسیب‌ های چشمی: خشکی چشم ریسک آسیب‌ های چشمی را افزایش داده و منجر به بروز ایجاد قرینه، التهابات چشمی و مشکلات بینایی می‌ گردد.
کاهش دامنه فعالیت‌ های روزمره: خشکی چشم‌ ها انجام فعالیت‌ های روزمره مانند رانندگی به ویژه در شب، کتاب خواندن و مطالعه و کارکردن با کامپیوتر و تلفن همراه را کاهش و در موارد شدید به طور کلی مختل می‌ نماید.

پیشگیری از خشکی چشم
افرادی که مبتلا به خشکی چشم هستند نگران درمان آن هسنمد، درحالیکه نگهداری از چشم های خشک کار راحتی است و خیلی دشوار نیست، حال برای دچار نشدن به خشکی چشم می توانید روش های ذیل را انجام دهید تا سلامت چشم های شما حفظ شود.

استفاده از شوینده‌ های مناسب:
شوینده‌ های مناسب مانند شامپو بچه و برخی از صابون‌ های دارنده اسید‌های چرب و ترکیبات داخل اشک، تاثیر بسیار زیادی بر کاهش و پیشگیری از بروز خشکی چشم‌ دارد.

استراحت‌های دوره‌ ای حین فعالیت:
توصیه می‌ شود حین انجام فعالیت‌ های روزمره مانند مطالعه و استفاده از کامپیوتر، لب‌تاب و تلفن همراه، استراحت‌ های دوره‌ ای را انجام داده و هر 20 دقیقه یک بار چشمان خود را بسته و یا به یک فاصله دور خیره شوید.

رعایت رژیم غذایی مناسب:
به منظور جلوگیری و درمان چشم های خشک بهتر است رژیم غذایی خود را مراعات نموده و به میزان فراوان، مایعات و مواد غذایی حاوی ویتامین A و بتاکاروتن مانند سبزیجات رنگی، هویج و آب‌ میوه مصرف نمایید.

استفاده از عینک‌ های دودی:
عینک‌ های دودی استاندارد و مناسب تاثیر بسیار زیادی بر جلوگیری از ورود هوای خشک به چشم‌ ها داشته و می‌ تواند چشم‌ ها را از ابتلا به بیماری‌ های چشمی و خشکی مصون نماید.

اجتناب از سیگار کشیدن و نوشیدن مشروبات الکلی:
دود ناشی از سیگار، قلیون و دخانیات بسیار آسیب‌ رسان بوده و می‌ تواند کیفیت اشک تولید شده در چشم‌ ها را کاهش داده و ریسک ابتلا به خشکی چشم را افزایش دهد، پس توصیه می‌ شود مصرف دخانیات و مشروبات الکلی را به حداقل ممکن کاهش دهید.

مراجعه به پزشک و مصرف دارو‌ها:
معاینه‌ های چشمی، بررسی کیفیت اشک و استفاده از دارو‌های مختلف مانند قطره‌ های اشک مصنوعی از جمله اصلی‌ ترین و مهمترین راه‌ های درمان چشم های خشک است که تحت نظر متخصص چشم پزشک تجویز شده و از درمان‌ های دائمی و موثر خشکی چشم محسوب می‌ گردد.

درمان نابینایان توسط تحریک عصب بینایی
چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر گونه آسیب به هریک از این قسمت ها ممکن است منجر به کم بینایی یا نابینایی شود. امروزه از روش ها و تکنیک های نوینی همچون تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان استفاده می شود. ما در این مقاله قصد داریم توضیحاتی را هر چند به صورت مختصر اما مفید درباره موضوع تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایی در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم.

اجزای تشکیل دهنده چشم انسان
چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر یک از این 30 قسمت کره چشم به ترتیب بر اساس تصویر شامل موارد مطرح شده در زیر است:

اجزای چشم

1- زجاجیه، ۲- حاشیه دندانه‌دار،۳-ماهیچه مژکی، ۴- گردالک‌های مژگانی، ۵- مجرای اشک، ۶- مردمک، ۷- اتاق جلویی، ۸- قرنیه، ۹- عنبیه، ۱۰-عدسی بیرونی، ۱۱- عدسی درونی، ۱۲- زوائد مژگانی، ۱۳- ملتحمه، ۱۴- ماهیچه مایل زیرین، ۱۵-ماهیچه راست زیرین، ۱۶-ماهیچه راست میانی،۱۷- شبکیه، ۱۸- صفحه بینایی، ۱۹- سخت‌شامه، ۲۰- سرخرگ مرکزی شبکیه، ۲۱- سیاهرگ مرکزی شبکیه، ۲۲- عصب بینایی، ۲۳-سیاهرگ حلقوی، ۲۴-غلاف پیازی، ۲۵- لکه زرد، ۲۶-گودی مرکزی، ۲۷- صلبیه، ۲۸- مشیمیه، ۲۹ - ماهیچه راست بالایی، ۳۰ -شبکیه

منظور از عصب بینایی (Optic nerve) چشم چیست؟
دومین بخش از سیستم اعصاب مغزی انسان را عصب بینایی تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، گانگلیون موجود در لایه هشتم (شبکیه) دارای جسم های سلولی استوانه ای و مخروطی شکلی هستند که آکسون موجود در هر یک از آن ها باعث ایجاد عصب بینایی یا عصب اپتیک در لایه نهم شبکیه چشم خواهد شد. یک عصب بینایی چشم تقریبا از حدود یک میلیون آکسون تشکیل شده است.

عصب بینایی

عوارض آسیب عصب بینایی
بسیاری از افراد در سرتاسر جهان که تعداد آن ها شاید به حدود 39 میلیون نفر برسد به دلایل مختلف همچون ژنتیک، جدا شدن شبکیه، گلوکوم، تروما، سکته مغزی، آب مروارید، التهاب یا عفونت و … به بیماری ها چشمی و نابینایی مبتلا شده اند. در همین راستا می توان گفت نئوریت یا التهاب در عصب بینایی از جمله آسیب های عمده ای است که به چشم انسان وارد می شود و دوره درمان و بهبود آن در اکثر بیماران حدود 6 هفته به طول می انجامد. تاکنون هیچ روش قطعی برای درمان نابینایان وجود نداشته اما پزشکان این حوزه در تلاش هستند تا با کمک دانش و تکنولوژی های نوین، روشی را برای درمان نابینیان موقت پیدا کنند. یکی از روش هایی که امروزه مورد استقبال بسیاری از کشورها قرار گرفته است درمان نابینایان با تحریک سیستم عصب بینایی چشم آن ها است.

تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان
امروزه بسیاری از پژوهشگران به دنبال یافتن روش ها و تکنیک های نوینی برای درمان نابینایی انسان ها هستند و بر اساس تحقیقات دانشمندان در “موسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان” (EPFL )” سوئیس می توان در حال حاضر از روش های جدیدی همچون تحریک عصب بینایی چشم با ارائه سیگنال‌های بصری برای درمان نابینایان استفاده کرد. همچنین با توسعه دانش و فناوری های نوین، موسسه ای دیگر در ایتالیا نیز به نام “Scuola Superiore Sant’Anna” درصدد درمان نابینایان تحقیقات و آزمایشاتی را روی چشم خرگوش انجام داده اند که به وسیله آن امکان دور زدن مردمک چشم و ارسال پیام به مغز برای مشاهده اجسام به صورت تقریبی میسر شده است. در واقع این کار آن ها برای درمان نابینایی با استفاده از نوع جدیدی از الکترود درون عصب به نام” OpticSELINE” برای تحریک سیستم عصب بینایی آن ها امکان پذیر است. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید نتایج حاصل از تحقیقات آنها را در مجله “Nature Biomedical Engineering” ایتالیا مطالعه کنید.

تحریک عصب بینایی

امروزه تحریک سیستم عصب بینایی چشم برای درمان نابینایان یکی از چندین راهکار با ارزشی است که به وسیله آن دستگاه عصبی برای ترمیم عملکرد حسی و حرکتی خود تحریک شده و تمام تلاشش را برای مشاهده دنیای اطراف خواهد کرد.

شیوه های تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان
یکی از شیوه های آزمایش شده برای تحریک عصب بینایی چشم نابینایان تولید فسفن بدون مشاهده مستقیم نور توسط فرد است. در واقع فسفن باعث می شود که لکه ها سفید رنگی به شکل نور در میدان بینایی چشم فرد نابینا احساس شود. این فسفن ها را می توان به وسیله تحریکات مکانیکی، الکتریکی یا مغناطیسی رتین یا قشر بینایی مغز و یا ازبین بردن سلول‌های شبکه بینایی چشم فرد تولید کرد. نکته قابل توجه که بسیار مهم است، این است که استفاده از این شیوه تنها به دست جراح چشم پزشک امکان پذیر می باشد.

یکی دیگر از روش های تحریک عصب بینایی چشم نابینایان که هنوز مراحل مقدماتی خود را پشت سر می گذراند؛ استفاده از 12 الکترود عصب (Optic SELINE) سفت و سختی بوده که با ارسال جریان الکتریکی از طریق این الکترود ها به عصب بینایی چشم، می توان سگینال های فرستاده شده به مغز را برای فعالیت در قشر بینایی اندازه گیری کرد تا در نهایت تاثیر این الکترودها را بر روی درمان نابینایان سنجید.